Geçen yıl ÖST piyasasında temerrüte düşmüş olan bir faktoring şirketinin faaliyet izninin de iptal edilmesiyle, Ekim 2019 itibarıyla faaliyet gösteren faktoring şirket sayısı 56’ya düşmüştür. BDDK’nın, finansal kurumlar birliği üyelerinin minimum ödenmiş sermaye tabanının 20 milyon TL’den 30 milyon TL’ye yükseltilmesi nedeniyle de bazı faktoring firmalarının bu sermaye gerekliliğini karşılayacak güçte ve istekte olmamaları nedeniyle lisans iptallerinin devam edeceği düşünülmektedir.
Daha evvelki raporumuzda belirttiğimiz üzere, bu piyasa koşullarında özellikle borçlanma aracı yatırımcılarının faktoring şirketlerine fon sağlama konusunda hala istekli olmamaları sektörün büyüme konusunda istenilen ivmeyi yakalaması konusunda baskı oluşturmaktadır. Bankaların ise faktoring sektörüne likidite sağlama konusunda yılın ilk dönemine göre daha istekli olduğu görülmektedir. Nitekim 2019 yılının 9 ayında bankalardan alınan kredilerde küçülme %3,6 iken, ihraç edilen menkul kıymetlerindeki küçülme %48,3’e ulaşmıştır. Fonlama kaynaklarına istediği ölçüde ulaşamayan sektörün net faktoring alacakları ilk 9 ayda %4,3, toplam aktifleri ise %3,5 küçülmüştür.
2019’un ilk 4 ayında alacaklarını tahsil ederek likitte kalmayı tercih eden faktoring şirketlerinin, 5. aydan itibaren nakit, nakit benzeri ve merkez bankası hesabı azalmaya başlamıştır. Eylül 2019 itibariyle tuttukları nakit ve nakit benzerleri tutarı Nisan 2019’a göre %51,0 azalmıştır. Faktoring şirketlerinin söz konusu nakit varlıklarını borçlanma araçlarının geri ödemelerinde kullandıkları düşünülmektedir. Bir diğer husus da faktoring şirketlerinin temkinli olmak adına özkaynaklarında yer alan olağanüstü yedekleri %38,4 oranında artırarak ekonomik ortama karşı önlem almalarıdır.
2019 ilk 9 ayında bankalarda karşılıksız işlemi yapılan çek adedi bir önceki yılın aynı dönemine göre %37,5 artış göstermiştir. Ancak, bankalara ibraz edilen çek adedi aynı dönemde %15,2 azalış göstermiştir. Bu durum bize ekonomideki sıkıntıların henüz aşılmadığını ve risk seviyesinde artışa işaret etmekte olup, faktoring şirketlerinin müşteri seçiminde daha temkinli hareket etmesine yol açmaktadır. Ancak daha önce yapılan faktoring işlemlerinin tahsilatlarında sorun yaşanmaya devam edilmesi nedeniyle TGA oranı artmaya devam etmiş ve %7,5’e yükselmiştir. Faktoring alacaklarının küçülmeye devam ettiği bu dönemde TGA’nın nominal olarak %16,3 artış göstermesi bu oranın yükselmesinde etkili olmuştur. Risk merkezi verileri de faktoring sektöründe brüt kredilerin Ocak-Eylül 2019 döneminde %7,5 artarken, TGA’ların %17,1 artış gösterdiğini kanıtlamaktadır. Eylül 2018-Eylül 2019 döneminde ise, krediler %12,5 daralırken, TGA’ların %30 büyüdüğü görülmektedir.
Artan TGA oranı nedeniyle, sektörün gelir tablosundaki karşılık giderleri tutarı Eylül 2019’da bir önceki yılın aynı dönemine göre %40,1 kat artış göstererek sektörün net karını baskılamıştır. Öte yandan, aynı dönemde toplam faktoring gelirlerinin %6,2 daralırken, finansman giderlerinin %13,4 azalması ve sektörün operasyonel giderlerinin sadece %1,4 artmasıyla 2019 yılının ilk dokuz ayındaki net kar bir önceki yılın aynı dönemine göre %14,0 artmıştır.
Devamı İçin Raporu İndiriniz...
