Turkrating talebe bağlı olmayan derecelendirme hizmetini SPK’nın 12 Temmuz 2007 tarihli ve 26580 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sermaye Piyasasında Derecelendirme Faaliyeti ve Derecelendirme Kuruluşlarına İlişkin Esaslar Tebliği (Seri:VIII, NO:51) ilgili maddeleri uyarınca gerçekleştirmektedir.
Temel Usul ve İlkeler
Şirketlerin herhangi bir talebi olmaksızın tamamen kamuya açıklanmış bilgilere dayalı olarak veya ilgili şirketin iş birliği yapmayı istemesi halinde sağlayacağı ilave bilgileri de dahil ederek yapılan derecelendirme hizmetini ifade etmektedir.
Bu tür derecelendirmede sağlanan bilgilerin derecelendirme yapılması için yeterli düzeyde olması ve geriye dönük en az 3-5 yıllık denetim raporlarının Kamu Aydınlatma Plarformu (KAP)’nda yer alması gerekmektedir. Ayrıca, varsa yıllık faaliyet raporları, benzeri sunum amaçlı raporlar ve kamuya açık kaynaklardan kalitatif değerlendirme için yeterli bilgilerin derlenmesi de son derece önem arz etmektedir. Bu yeterlilik tanımı metodolojinin gerektirdiği tüm sayısal bilgileri ve finansal olmayan bilgilerin ise önemli bir bölümünü içermektedir.
Talebe bağlı olmayan derecelendirme en az üç hesap dönemi yapılır ve en fazla altı aylık dönemler itibariyle gözden geçirilerek kamu ile paylaşılır.
Derecelendirme raporunun hazırlanmasına dayanak teşkil eden ve kamuya açık kaynaklardan sağlanan bilgilerin doğruluğu, yeterli ve eksiksiz olduğu Turkrating tarafından taahhüt edilemez.
Talebe bağlı olmayan derecelendirmelerde müşteriden veya diğer kişi kurum ve kuruluşlardan varsa sağlanan veya sağlanması öngörülen ücret ve benzeri menfaatler derecelendirme sonuçlarıyla birlikte kamuya açıklanacaktır.
Süreç
1. Aşama - Karar Alma
Yeterli bilgilere ulaşıldığına kanaat getirildiğinde ilgili şirketin talebe bağlı olmaksızın derecelendirilmesine Yönetim Kurulu tarafından karar verilir.
Talebe bağlı olmayan derecelendirme yapılacağı konusunda ilgili şirket yazı ile bilgilendirilir.
2. Aşama - Araştırma
Bu aşamada, derecelendirmeyi yapabilmek için şirketin geriye dönük (3-5 yıllık) denetim raporları KAP’tan sağlanır. Ayrıca varsa yıllık faaliyet raporları, benzeri sunum amaçlı raporlar ve kamuya açık kaynaklardan elde edilen bilgiler ön incelemede kullanılır.
İlgili şirketin ihtiyari olmak kaydıyla kendi inisiyatifleriyle kamuyla paylaşmadığı ancak Turkrating ile paylaştığı ilave bilgiler de etik ve gizlilik kuralları kapsamında korunmak kaydıyla derecelendirme analizinde kullanılabilir.
Şirketin ilave bilgi paylaşmaması halinde şirketten bilgi talebinde bulunulmayacak ve talebe bağlı olmayan derecelendirme kamuya açık bilgiler ile yapılmaya devam edilecektir.
Şirket ile Toplantı (Due Diligence)
Şirket istemediği sürece şirketten toplantı talep edilmeyecektir.
İlgili şirketin görüşme talebi olması halinde, şirket yöneticileri ile genel politika ve stratejilerin tartışıldığı bir toplantı düzenlenir. Bu toplantı bazı hallerde bütün bir gün sürebilir ve firmanın üst yönetiminin ve değişik departmanlarından temsilcilerinin ve hatta hâkim ortakların katılımlarıyla gerçekleştirilir.
3. Aşama- İlk Taslak Raporun Hazırlanması
Kredi derecelendirme uzmanı inceleme sürecinin bütün aşamalarında elde edilen bilgilerin ve değerlendirmelerin yansıtıldığı ve analizin dayandığı tespitlerin açıklandığı bir derecelendirme taslak raporu hazırlar. Bu rapor kredi derecelendirme uzmanı tarafından Kredi Komitesine sunumuna dayanak teşkil etmek üzere Kredi Komitesi üyeleri ile paylaşılır.
4. Aşama – Kredi Derecelendirme Komitesinin Kararı
Kredi derecelendirme uzmanları elde ettikleri bilgilerin ve görüşmelerin ışığı altında firma ile ilgili değerlendirmelerini ve daha önce paylaştıkları taslak rapor çerçevesindeki analizlerini Kredi Derecelendirme Komitesine sunarlar. Bu değerlendirme raporu, firmanın faaliyet gösterdiği sektördeki konumunu, geçmiş son 3–5 yıl içinde gösterdiği performans ile önümüzdeki yıllarda göstermesi beklenen performans tahminlerini, bu tahminlerin hangi varsayımlara dayandığını, SWOT analizini içerir. Bu görüşler çerçevesinde derecelendirme uzmanı uygulanan metodoloji ışığında hazırladığı değerlendirmelerini de Kredi Derecelendirme Komitesi üyeleri ile paylaşır.
Kredi derecelendirme kuruluşunda çalışan hiç bir kimse tek basına karar almaya yetkili değildir. Kredi derecelendirme kararları Kredi Derecelendirme Komitesinin toplantılarında alınır. Komite üyeleri uzmanın hazırladığı ve sunduğu verileri ve bilgileri tartışırlar ve bir kanaat oluşturarak derecelendirme notunu belirlerler.
5. Aşama - Kredi Derecelendirme Raporunun Nihai Taslağının Hazırlanması ve Müşteri ile Paylaşılması
Kredi derecelendirme uzmanı, Kredi Komitesi toplantısı sonrasında ortaya çıkan değerlendirmeleri de kapsayacak şekilde derecelendirme raporunun nihai taslağını hazırlar. Bu rapor öncelikle Kredi Derecelendirme Komitesi üyeleri ve ilgili sektör danışmanları ile paylaşılıp görüşleri alındıktan sonra, varsa olabilecek ilave görüşleri alınmak ve rapora nihai hali verilmek üzere şirket yetkilileri ile paylaşılır. Bu noktada şirket eğer var ise gerekli gördüğü ilave bilgileri, düzeltmeleri ve katılmadığı görüşlerini beş iş günü içerisinde Turkrating’e bildirir. Bu ek bilgiler ve görüşler değerlendirilir ve Turkrating metodolojisine uygun ve önemli ise rapor düzeltilebilir ve hatta derecelendirme sonuçları revize edilebilir.
6. Aşama- Notun Basın Özeti ile Kamuya Açıklanması
Derecelendirme Raporunun müşteri ile mutabık kalınarak nihai hale getirilmesini takiben hazırlanan Basın Özeti taslağı ile birlikte derecelendirme notu öncelikle müşteri ile paylaşılır ve nihai hale getirilen basın bildirisi SPK’ya bildirilir ve Turkrating’in Web sayfasında yayınlanarak derecelendirme notu kamuya açıklanır.
Şirket tarafından belirtilen sürede görüş bildirilmemesi ya da mutabakat sağlanmaması halinde ya da bir oyalama girişimi olduğuna karar verildiği hallerde de derecelendirme sonuçları SPK’ya bildirilecek ve kamu ile paylaşılacaktır.
Talebe bağlı olmayan derecelendirme sürecinin herhangi bir aşamasında şirketin istemesi halinde Turkrating tarafından sürdürülen derecelendirme talebe bağlı derecelendirmeye dönüştürülebilir.
