İnşaat Sektörü Şubat 2020

İnşaat sektörü, ekonomik gelişmelere duyarlılığı en yüksek sektörlerden biridir. Dolayısıyla 2019 yılında ekonomik göstergelerde oluşan temel değişiklikler sektörü önemli ölçüde etkilemiştir. Güven eksikliği, talep yetersizliği, maliyet artışları, yüksek faizler, kur artışları, yasal çerçevenin yetersizliği vb. birçok faktör konut sektörünü olumsuz şekilde etkilemiş ve etkilemeye devam etmektedir. Ülkemizde genç nüfusun yüksek olması, evlilik ve boşanma oranlarının artması konut sektöründe talebi beslemektedir. Böyle olmakla birlikte 2014-2017 döneminde ortalama %6,6 artan toplam konut satışları, 2018 yılındaki ekonomik kriz ile birlikte düşmeye başlamıştır. 2018 yılında toplam konut satışları bir önceki yıla göre %2,4 azalarak 1.375 bin adete gerilemiştir. Konut satışlarındaki azalışta, artan faiz oranları nedeniyle ipotekli konut satışlarında yaşanan gerileme etkili olmuştur. Yılın ikinci yarısından itibaren kamu bankaları öncülüğünde konut kredisi faiz oranlarının %1,0’in altına çekilmesi sektör için olumlu bir etki yaratmıştır. 2019 yılındaki konut satışlarının bir önceki yıl ile benzer seviyede tutunmasında etkili olan önemli diğer iki husus, KDV ve tapu harcı teşviki olmuştur.

Konut piyasasını canlandırmak için kamu bankaları tarafından başlatılan faizlerin indirimlerinin yanı sıra %18 olan KDV %8 olarak, %4 olan tapu harcı ise %3 olarak uygulanmaya başlanmıştır. Bu iki avantajdan yararlanmak isteyen yatırımcılar, 2019 yılında hem ertelenen hem de planlanan yatırımlarını öne çekmiştir. Söz konusu teşvikler 31 Aralık 2019 tarihinde son bulmuştur. Hem faiz indirimi hem de diğer teşviklerin etkisiyle yılın ikinci yarısından sonra satışlar artmış, böylelikle konut satışlarındaki daralma sadece %1,9’da kalmıştır. Aylık olarak ele alındığında ise Aralık ayı satışlarının zirve yapmasında vergi ve harç teşviklerinden faydalanma isteğinin etkili olduğu görülmektedir.

2014-2018 döneminde ilk satış ve ikinci el satışların dağılımı benzer bir seyir izlemiş ve sırasıyla toplam satışların %46-47’si ile %52-54’ünü oluşturmuştur. Ancak, 2019 yılında ilk satışlar toplam satışların %37,9’una gerilemiş, ikinci el satışların payı artmıştır. 2018 yılında %41,5 düşen ipotekli satışlar, 2019 yılında kısmen toparlanarak %20,1 artmış ve 332 bine yükselmiştir. Söz konusu ipotekli satışlar yine de 2014-2017 dönemi performansının çok gerisinde kalmıştır. Konut kredi faiz oranlarının 2020 yılında da düşük seyretmesi durumunda, ipotekli satışlarda toparlanmanın sınırlı da olsa devam edeceğini düşünüyoruz. Diğer yandan, sektör açısından düşük faiz oranları finansmana ulaşma kolaylığının yanı sıra stokları eritme imkânı da tanımaktadır. Yüksek borçlanma sarmalına girmiş şirketler açısından bu dönemin iyi değerlendirilmesi, borç ödeme kapasitelerinin arttırılması ve finansalların daha sağlıklı bir yapıya dönüştürülmesi önem arz etmektedir.

Yabancılara yapılan konut satışları 2018 yılında ciddi şekilde (%78,4) artmış, artış trendi %14,7 ile 2019 yılında da devam etmiş ve toplam satışların %3,4’ünü oluşturmuştur. En az 250 bin USD karşılığında konut veya gayrimenkul alan yabancılara vatandaşlık hakkı tanınması, Mart 2019 itibarıyla uygulanmaya başlanmıştır. 2019 yılında çoğunluğu Orta Doğu’dan olmak üzere yabancılara toplamda 45,5 bin konut satılmıştır.

 

Devamı için Raporu İndiriniz....