İstanbul Uluslararası Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. (Turkrating) Etik Kurallarını, Uluslararası Aracı Kurumlar Örgütünün (IOSCO) Teknik Komitesi tarafından Mart 2015 tarihinde kararlaştırılan "Derecelendirme Kuruluşları için Etik Kuralların Temelleri" metnine uygun olarak hazırlamıştır. Bu etik kuralların düzenlenmesinde kurucu ortakların engin deneyimlerinden yararlanılmıştır. Turkrating Etik Kuralları IOSCO'nun Etik Kurallarının özüne ve sözüne tümüyle sadık kalmaya özen göstermiştir.
1. Rating Sürecinin Niteliği ve Tutarlılığı
A. Derecelendirme Sürecinin Niteliği
1.1. Turkrating derecelendirdiği her kuruluşun faaliyet gösterdiği sektöre göre metodolojiler geliştirir ve metodolojilerini benzer sektördeki her kuruluş için tutarlı bir şekilde uygulayarak derecelendirme görüşü hazırlamak ve bu görüşü açıklamak konusunda son derece dikkatli ve titiz hareket etmeye kararlıdır.
1.2. Turkrating yayınladığı kredi derecelendirme notları ve raporlarının metodolojisine uygun her türlü bilginin kapsamlı bir şekilde analiz edildiğinden emin olmak amacıyla politikalar, prosedürler ve kontrol sistemleri oluşturmuştur.
1.3. Turkrating derecelendirme çalışmasında kullandığı bilgi ve belgelerin yeterli kalitede ve güvenilir kaynaklardan elde edilmesine önem vermektedir.
1.4. Turkrating, bilgi ve yeteneklerinin yeterli olmadığı işleri kabul edemez, sorumluluklarını tam olarak yerine getirebilmesi için yeterli bilgi ve kaynağa ulaşamadığı takdirde derecelendirme notu veremez.
1.5. Turkrating her bir not kategorisinin özelliklerini tanımlar ve bu özellikleri belirli bir derecelendirme notunun uygulandığı tüm kuruluşlar için tutarlı bir şekilde uygular.
1.6. Derecelendirme notları daima Kredi Komitesi tarafından kararlaştırılır, hiç bir zaman tek bir derecelendirme uzmanı tarafından verilemez.
1.7. Turkrating’in Kredi Derecelendirme Uzmanları ve Kredi Derecelendirme Komitesi üyeleri daima, derecelendirilen borç, kuruluş ya da ihraç konularında deneyimli ve bilgili uzman kişilerden oluşur.
1.8. Kredi Derecelendirme Komitesi kararları ve bu kararlara kaynak teşkil eden bilgiler, resmi bir şekilde belgelenir ve kanuna uygun sürede muhafaza edilir. Turkrating bu bilgi, belge ve kayıtların saklanmasında yeterli güvenlik tedbirlerinin bulundurulmasında azami gayreti göstermeyi taahhüt eder.
1.9. Turkrating derecelendirdiği kuruluş hakkında yanlış bilgiler içermeyen raporlar hazırlamak ve yanıltıcı bir derecelendirme notu vermemek amacıyla politika, prosedür ve kontrol sistemleri oluşturuştur.
1.10. Turkrating verilen derecelendirme notunun yüksek kalitede olması amacıyla yeterli sayıda ayrı ayrı sektörde uzmanlaşmış analistler çalıştırmaya özen göstermektedir.
1.11. Turkrating metodolojilerini periyodik olarak gözden geçirmek ve gerekli değişikliklerin yapılabilmesi amacıyla üst düzey yöneticilerden oluşan bir komite kurmuştur.
1.12. Turkrating’in kullandığı derecelendirme metodolojisi titizlikle hazırlanmıştır ve sistematiktir. Derecelendirme portföyü büyüdükçe, derecelendirmelerin gelişimini gösteren derecelendirme geçiş matrisleri düzenli olarak hazırlanacaktır.
1.13. Turkrating’in kullandığı derecelendirme metodolojisi özellikle analitik tutarlılığın sağlanmasını amaçlayarak tasarlanmıştır.
1.14. Turkrating, derecelendirme hizmetlerinin ve derecelendirme elemanlarının devamlılık arz etmesinin öneminin bilincinde olarak, bu devamlılığın sağlanması için her türlü gayreti gösterecektir.
B. izleme ve Güncelleme
1.1. Turkrating aşağıdaki hususlara uymayı taahhüt eder;
a) Her bir derecelendirme kararı düzenli olarak gözden geçirilecektir.
b) Derecelendirme notunda bir değişiklik gerektirebilecek herhangi bir yeni bilginin ortaya çıkması halinde özel bir inceleme başlatacaktır.
c) Yeni gözden geçirmenin sonuçlarına dayalı olarak derecelendirme notunu geciktirmeksizin güncelleştirilecektir.
d) Derecelendirme notunun kullanıcılarının bilgi kaynaklarının kısıtlarını göz önünde bulundurarak, derecelendirilen borç ya da borçlu hakkında görüşlerini makul aralıklarla açıklayacaktır.
1.2. Daha önce kamuoyuna açıklanmış bulunan bir derecelendirme notunun iptal edilmesine veya derecelendirme hizmetlerinin sona erdirilmesine karar verilmesi halinde, bu karar kamuoyuna açıklanır. Açıklamada derecelendirme notunun en son gözden geçirilme tarihi belirtilir.
C. Derecelendirme Sürecinin Bütünlüğü
1.1. Turkrating, derecelendirme görüşlerinin hazırlanması ve yayımlanması aşamalarında, borçlular, temsilcileri ve yatırımcılar, düzenleyici kuruluşlar, diğer devlet kuruluşları ve kamuoyu dahil, derecelendirme hizmetlerinden yararlanan bütün kesimlere karşı adil, dürüst ve her türlü siyasal etkiden uzak davranmayı taahhüt eder.
1.2. Turkrating ortaklarının, yönetim kadrolarının, derecelendirme uzmanlarının ve diğer çalışanların yüksek standartta iş ahlakına sahip kimseler olmasına özen gösterir, iş ahlakı tartışılabilir kişileri çalıştırmaz.
1.3. Turkrating, bir derecelendirme süreci öncesinde, açıkça veya zımnen, belirli bir kredi notunun verileceğine dair her hangi bir vaatte bulunamaz veya güvence veremez.
1.4. Turkrating ile ilişkili herhangi bir kimsenin yasalara aykırı, etik olmayan veya şirket Etik Kurallarına aykırı b-ir tutum ve davranışta bulunduğunun fark edilmesi halinde, gerekli işlemin yapılması için, derhal bir üst yöneticiye bildirilecektir. Bu bilgiyi alan yönetici, yürürlükte bulunan yasalara göre ve Turkrating'in kendi politikaları ve prosedürleri çerçevesinde vakit geçirmeksizin tedbir almak zorundadır. Şirket yönetimi bu bilgileri rapor eden kişiler aleyhinde bir davranışta bulunulmasına müsamaha etmez ve izin vermez.
1.5. Derecelendirme hizmetlerinin bağımsızlığını, güvenilirliğini ve tarafsızlığını muhafaza etmek için, derecelendirme sürecinin bütün aşamalarında, Kredi Derecelendirme Komitesince kararlaştırılan kredi derecelendirme notunun yayımlanmasına kadar geçen sürede derecelendirme hizmetleri tam bir gizlilik altında yürütülür.
2. Bağımsızlık ve Çıkar Çatışmalarının Önlenmesi
A. Genel
2.1. Derecelendirilen kuruluşun, ihraç sahibinin, yatırımcının veya diğer sermaye piyasası katılımcılarının Kredi Derecelendirme Komitesinin kararlarının uygulanması sonucunda her hangi bir etkiye maruz kalma ihtimali olsa dahi, Turkrating bu derecelendirme kararını uygulamaktan çekinmeyecektir.
2.2. Turkrating ve çalışanları, şirketin bağımsızlık ve tarafsızlığını, gerek öz gerekse görünürde korumak için, basiretli davranış gösterir ve mesleki tecrübe ve görüşlerini kullanırlar.
2.3. Bir derecelendirme notu, yalnızca o derecelendirme analizine özgü etkenlerle belirlenir.
2.4. Turkrating tarafından bir borçluya veya bir sermaye piyasası aracına verilen bir derecelendirme notu, şirket ile borçlu (veya bir iştiraki) veya herhangi bir üçüncü taraf arasında mevcut olan veya olmayan ya da olması muhtemel bir iş ilişkisinden etkilenmeyecektir.
2.5. Turkrating'in asıl iş konusu, kredi derecelendirme notu belirlemek, yayımlamak, kredi derecelendirme ile ilgili araştırmalar yapmak ve yayımlamak, kredi derecelendirme ve ilgili konularda eğitimler ve seminerler düzenlemektir. Turkrating çıkar çatışmasına neden olacak hiç bir faaliyette bulunamaz.
B. Prosedür ve Politikalar
2.1. Turkrating, derecelendirme uzmanlarının yargılarını ve derecelendirme çalışmalarını etkileyebilecek mevcut veya potansiyel çıkar çatışmalarını asgariye indirmek için prosedür ve politikalarının yazılı olmasını sağlayacaktır.
C. Derecelendirme Uzmanlarının ve Çalışanların Bağımsızlığı
2.1. Turkrating derecelendirme uzmanlarının ücretleri ve tazminatları, derecelendirmesi üzerinde çalıştıkları veya düzenli olarak temas halinde oldukları borçludan elde edilen gelirle ilişkilendirilemez.
2.2. Turkrating, derecelendirme bedeli ile ilgili görüşmelerin, derecelendirme sürecinden tamamen ayrı tutulması için gerekli prosedürleri geliştirecektir.
2.3. Aşağıda belirtilen hallerde, hiç bir derecelendirme uzmanı veya şirket çalışanı bir derecelendirme sürecine veya derecelendirme kararına katılamaz;
a) Kollektif bir yatırım planında veya bir fonda bir iştiraki olması hariç tutulmak üzere, derecelendirme notu verilen borçluya ait bir menkul kıymet sahibi olmak,
b) Kollektif bir yatırım planında veya bir fonda bir iştiraki olması hariç tutulmak üzere, derecelendirme notu verilen borçlu ile ilişkili herhangi bir kuruluşa ait menkul kıymet sahibi olmak,
c) Derecelendirme notu verilen borçlunun yanında daha önce çalışmış olmak veya olası bir çıkar çatışması görünümü veren herhangi bir iş ilişkisine sahip olmak,
d) Eşi, ortağı, ebeveynleri, kardeşleri veya çocukları, derecelendirilen borçlunun yanında çalışıyor olmak.
2.4. Turkrating ortakları, yöneticileri veya derecelendirme uzmanları, Turkrating'de çalıştıkları süre içinde diğer bir derecelendirme şirketinde veya sermaye piyasası ve benzer kurum veya kuruluşlarda her hangi bir görev alamazlar.
2.5. Turkrating ortakları, yöneticileri veya derecelendirme uzmanları, Turkrating'den ayrıldıktan sonra iki yıl süre ile derecelendirme hizmeti verdikleri kuruluşta veya sermaye piyasası kurumu veya bunların iştiraklerinde her ne unvanla olursa olsun görev alamazlar.
2.6. İstanbul Uluslararası Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. derecelendirme uzmanları ve çalışanları ise başlarken ve bunu izleyen her yıl, işbu Etik Kurallarını ve şirketin çıkar çatışmalarına ilişkin politika ve prosedürlerini tam olarak okudukları, anladıkları ve mutabık kaldıkları konusunda yazılı beyanda bulunur.
2.7. Turkrating derecelendirme uzmanları ve çalışanları işe başlarken ve bunu izleyen her yıl, işbu Etik Kurallarını ve şirketin çıkar çatışmalarına ilişkin politika ve prosedürlerini tam olarak okudukları, anladıkları ve mutabık kaldıkları konusunda yazılı beyanda bulunur.
2.8. Derecelendirme sürecine katılan ve şirkete hizmet veren diğer personel de (avukatlık hizmetleri, bağımsız denetim firması gibi) şirketin derecelendirdiği kuruluş ile herhangi bir iş ilişkisinde olamaz, bu kuruluşun menkul kıymetlerini alıp satamazlar.
2.9. Turkrating derecelendirme uzmanları ve çalışanları, iş yaptıkları kuruluşlardan hiç bir çıkar, para veya hediye talep edemezler. Buna ek olarak, iş ilişkisinde oldukları kuruluşlardan maddi değeri 50 ABD dolarını aşan hiçbir hediye alamazlar.
3. Derecelendirilen Kuruluşlara ve Yatırımcılara Karşı Sorumluluklar
A. Saydamlık ve Derecelendirme Notunun Kamuya Zamanında Açıklanması
3.1. Bir kredi derecelendirme notuna nasıl karar verildiğinin anlaşılabilmesini sağlamak üzere, Turkrating, prosedürleri, metodolojisi ve varsayımları hakkında yeterli bilgiyi yayınlayacaktır.
3.2. Metodoloji, çalışma usulleri ve prosedürlerine ilişkin önemli değişiklikler olması halinde bu değişiklikleri kamuya duyuracaktır.
3.3. Turkrating yeni bir derecelendirme notu açıklandığında veya mevcut bir notun gözden geçirilmesi halinde, gerek basın bildirisinde gerek raporunda, verdiği kararı oluşturan temel öğeleri açıklayacaktır.
3.4. Turkrating'den derecelendirme hizmeti alan kurum veya kuruluşa, olası maddi yanlışları düzeltme ve açıklama imkanı tanımak ve kanaati etkileyebilecek herhangi bir bilgiyi sunabilmesini sağlamak amacıyla, derecelendirme kararını açıklanmasından veya gözden geçirilmesinden önce, derecelendirme notunu oluşturan temel bilgi ve ana öğelerle ilgili bilgi verilir. Aynı zamanda, yatırımcılara olan sorumlulukların yerine getirilebilmesi açısından, derecelendirme notu verilen kuruluşun Turkrating'i bekletmeden itirazlarını zamanında sunması zorunludur.
3.5. Turkrating derecelendirme notlarını, raporlarını ve güncelleştirme kararlarının dağıtım yöntemlerini kamuya açıklayacaktır.
3.6. Turkrating derecelendirme kararlarını hem derecelendirme notu verilen kuruluşlara hem yatırımcılara zamanında açıklayacaktır.
3.7. Turkrating, yalnızca borçlulara sağlanan "özel derecelendirme" hizmetleri dışında, bütün tahvil ihraçlarının derecelendirme notlarını ve menkul kıymet ihracında bulunan kuruluşların derecelendirme notlarını, ayırım yapmaksızın ve ücretsiz olarak açıklayacaktır.
B. Gizli Bilgilerin Yorumlanması ve Ele Alınıs Sekli
3.1. Turkrating, derecelendirme hizmeti alan kurum ve kuruluşlar hakkında edinilen her türlü açık veya gizli bilginin korunması için gerekli gizlilik politikaları ve prosedürlerine sahip olacaktır.
3.2. Turkrating gizli tutulması gereken bilgileri sadece derecelendirme sürecinde kullanacaktır.
3.3. Turkrating derecelendirme uzmanları ve çalışanları, derecelendirme hizmeti alan kuruluşlarla ilgili bilgileri hiç bir şekilde kişisel olarak kullanamazlar.
3.4. Turkrating ve/veya derecelendirme uzmanları ve çalışanları, derecelendirme hizmeti alan kurum ve kuruluşlar hakkında derecelendirme kanaatlerine veya ileride alınabilecek güncelleme kararlarına ilişkin kamuya açıklanması yasak bilgileri, derecelendirilen kurum ve kuruluşlar (ve onların belirlediği temsilciler) dışındaki kişilere açıklayamazlar.
