TEMERRÜT

Temerrüt en genel anlamı ile borçlunun (issuer) tüm finansal yükümlülüklerinin ve/veya ihraç etmiş olduğu bir sermaye piyasası borçlanma aracının (issue) anapara ve/veya faizin bir kısmını ya da tamamını zamanında ödeyememesini ifade eder.

Bununla birlikte, temerrüt kapsamında değerlendirilen başlıca diğer durumlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

  • İflas veya iflas ertelemesi için başvuruda bulunmuş olmak
  • Borcun yeniden yapılandırılması (restructuring)
  • Borcun ödeme koşullarının yeniden düzenlenmesi (rescheduling)
  • Borcun başka bir borçlanma aracıyla takas edilmesi (Exchange)
  • Borcun tekrar müzakere edilmesi (renegotiate)
  • Mütekabil Temerrüt durumunun ortaya çıkması

Bu durumlar çerçevesinde;

  • Anapara ve/veya faiz ödemelerinde azalmaya yol açılması
  • Ödemenin vadesinin uzatılması
  • Ödeme sıklığının değiştirilmesi
  • Borcun ödeme önceliğindeki sıralamasının düşürülmesi
  • Borç anlaşmasında yer alan performans kriterlerinin (covenants) zayıflatılması
  • Teminat değerinin belirli limitlerin altına düşmesi
  • İhraç edilmiş yüksek gelirli bir enstrümanın düşük gelirli bir enstruman ile takas edilmesi
  • Borçlunun ödeyebilirliğini etkileyen bir yargı kararı ya da emrinin olması
  • Borçlunun sahibinin değişmesi

gibi sonuçların ortaya çıkması ya da alacaklının bu sonuçlara zorlanması temerrüt değerlendirilmesine yol açan hususlardır.
Borcun tekrar müzakereye açılması, ödeme koşullarının tekrar düzenlenmesi ya da borcun yeniden yapılandırılmasına yol açacak şekilde borçlu tarafından ortaya konan ve temerrüt değerlendirmesini gündeme getiren bazı durumlar ise;

  • Mevcut borçlanma anlaşması hükümleri çerçevesinde borçlunun finansal yapısında meydana gelen bozulma nedeniyle yükümlülüklerini yerine getirememesi durumuna düşmesi
  • Ödeme gücü olduğu halde  olumsuz ekonomik veya yasal, çevresel  ve dışsal şartları bahane ederek borcunu ödememesi
  • Borç yükümlülüğünün ödeme koşullarında tekrar planlanma olması
  • Yeniden yapılandırma, yeni geri ödeme koşulları veya takas önerilerine yanaşmayan yatırımcılara karşı yükümlülüklerini yerine getirme konusunda isteksiz davranması, mevcut anlaşmayı zayıflatıcı girişimlerde bulunma, iflasını isteme ve ödeme yapmama gibi tehditler yoluyla yatırımcıyı zorlaması

olarak sıralanabilir.

Yukarıda sayılan temerrüt durumlarının istisnaları aşağıdaki gibidir:

  • Borcun ödeme koşullarını ve teminatlarını da içerecek şekilde yeniden yapılandırılmasının ya da takas işleminin,  borçlular/ihraçcılar ve kreditörler/yatırımcılar arasında karşılıklı mutabakat ile müzakereye açılması
  • Borcun yeniden yapılandırılmasında veya takasında, daha yüksek faiz oranlarının uygulanması, daha yüksek ücretlerin uygulanması veya ödeme önceliklerinin sağlanması şeklinde tazminat ödenmesi durumunda
  • Borcun geri çağrılması ya da takas edilmesi durumlarında nominal değerin (Par value) ve/veya piyasa fiyatlarının altında kalmayacak ve yatırımcıyı zarara zorlamayacak şekilde mutabakat sağlanması
  • Her türlü tekrar müzakerenin borçlunun kredibilitesinden bağımsız olarak iş ortamının ve piyasa koşullarının gereği olarak gerçekleşiyor olması
  • Ödeme anında veya sürecinde oluşabilecek makul ve açıklanabilir teknik ve/veya insani hataların sebep olduğu gecikmeler olması (özellikle finansal kurum kredi ve ticari borçlarda)